www.zip1173.fora.pl

MaciekP

kto ma wszystkie pytania do jutrzejszego kolosa?

to te czy jeszcze jakies były??

Charakterystyczne cechy przemiany martenzytycznej
co to jest martenzyt,
charakterystyczne przemiany austerlitu w perlit,
co to jest hartownosc i od czego zalezy co jest tego miara,
co to ca wykresy CTP ich rodzaje i od czego zaleza

curyp

zdecydowanie prosimy o pomoc...

Anka P

Tylko tyle jest pytań Smile

np. hartowność zależy od:
• Skład chemiczny austenitu. Wszystkie pierwiastki stopowe (za wyjątkiem kobaltu oraz
krzemu w stalach o bardzo małej zawartości innych pierwiastków) zwiększają hartowność.
Bor, segregując do granic ziarn austenitu obniża ich energię powodując wydłużenie czasu
koniecznego do utworzenia zarodków produktów przemian dyfuzyjnych a zwłaszcza ferrytu,
co w tym zakresie temperatur zwiększa trwałość przechłodzonego austenitu. Zwiększające
trwałość austenitu działanie pozostałych pierwiastków stopowych polega na tym, że w
trakcie przemian dyfuzyjnych i pośrednich musi zajść nie tylko dyfuzja węgla ale również
Page 14
Bogdan Pawłowski
Obróbka cieplna i cieplno-chemiczna
stali
pierwiastków stopowych, jednych do obszarów zajętych po przemianie przez węgliki, innych
do obszarów zajętych po przemianie przez ferryt.
• Wielkość ziarna austenitu. Podwyższenie temperatury austenityzowania powoduje rozrost
ziarn a więc zmniejszenie powierzchni granic ziarn austenitu. Obszary te są miejscami
łatwego zarodkowania ferrytu, perlitu a także bainitu. Ograniczenie liczby tych miejsc
zwiększa trwałość austenitu a zatem zwiększa hartowność.
• Jednorodność austenitu. Im austenit jest bardziej jednorodny pod względem składu
chemicznego, tym większa jest hartowność stali.
• Obecność nierozpuszczonych podczas austenityzowania cząstek. Nierozpuszczone węgliki,
tlenki, azotki, związki międzymetaliczne - zmniejszają hartowność, ponieważ granice
między cząstką a austenityczną osnową, podobnie jak granice ziarn austenitu, są miejscami
uprzywilejowanego zarodkowania produktów przemian dyfuzyjnych i pośrednich.

Miarą hartowności jest głębokość warstwy marteznytycznej na przekroju przedmiotu hartowanego.

Z wykresami CTP sobie poradzicie (można łatwo znaleźć w internecie), a reszta jest w zeszycie . Smile

!!!!!!!Aha, i wydaje mi się, że to co jest w zeszycie, trzeba umieć na kolosa!!!!!!

vitkovski

Jest w ten poniedziałek kolos?
Ostatnio mieliśmy wykład stąd tez pytam...

Anka P

Piszemy w poniedziałek kolosa!!!!!

Anka P

*Stale stopowe konstrukcyjne.
Są to stale stosowane do wyrobu części maszyn, urządzeń i konstrukcji pracujących w zwykłych temp.(-40° - 300°C), oraz środowisku nie oddziaływującym szkodliwie na te elementy. Powinny odznaczać się dostatecznymi własnościami wytrzymałościowymi przy dobrych własnościach plastycznych , aby elementy maszyn i urządzeń mogły przenosić obciążenia dynamiczne i statyczne. Stale te muszą charakteryzować się wysoką wytrzymałością zmęczeniową , granicą plastyczności.
Stale kontr. dzielą się na:
- stale niskostopowe o podwyższonej wytrzymałości
-stale do nawęglania
- stale do azotowania
- stałe do ulepszania cieplnego
- stale sprężynowe
- stale na łożyska toczne

a)stale niskostopowe o podwyższonej wytrzymałości,
Do tej grupy zalicza się stale spawalne stosowane do budowy konstrukcji przemysłowych, statków, zbiorników ciśnieniowych, rurociągów, nadwozi pojazdów, mostów, zbrojenia betonów itp. Charakteryzuje je dobra spawalność

b)stale do nawęglania,
Są to stale niskostopowe charakteryzujące się małą zawartością węgla - do 0,25%, zapewniającą ciągliwość rdzenia wyrobu w stania zahartowanym i niskoodpuszczonym, oraz zwykle niewielkim dodatkiem chromu - 1do 2%. Dodatkowo stale te mogą zawierają Ni (do 3,5%), Mo (do 0,3%), W (1,0%) i Ti (0,1%). Dodatki stopowe zwiększają hartowność, zapewniają wymagane własności wytrzymałościowe rdzenia wyrobu, zapobiegają rozrostowi ziarna i zmniejszają naprężenia hartownicze.

c)stale do azotowania
Podstawowymi składnikami stali do azotowania są Cr, Mo i Al. Zawartości węgla (0,25 do 0,40%) są tak dobierane aby po ulepszaniu cieplnym zapewnią właściwą wytrzymałość rdzenia wyrobu

d)stale do ulepszania cieplnego
Do tej grupy zalicza się stale przeznaczone na elementy konstrukcji i części maszyn podlegające dużym obciążeniom mechanicznym, np. wały, koła zębate, korbowody, oprawy narzędzi składanych z częścią roboczą z węglików spiekanych. Charakteryzuje je średnia lub duża hartowność wyrażona średnicą krytyczną (po hartowaniu w wodzie) od ok. 30 do 80 mm. Należą tu stale niskostopowe o zawartości węgla ok. 0,25 ń 0,5% (decydującego o własnościach wytrzymałościowych) oraz dodatków stopowych, których głównym celem jest nadanie stali określonej hartowności takich, jak: Mn, Cr, Si, Mo, Ni, V i W, w łącznym stężeniu nie przekraczającym 3 do 5%. Molibden i wanad powodują dodatkowo zmniejszenie wrażliwości na kruchość odpuszczania stali.

e)stale sprężynowe
Materiał na sprężyny powinien charakteryzować się następującymi własnościami:

a)bardzo dobre własności sprężyste, a więc wysoka granica sprężystości,
b) duża wartość stosunku Rs do Re i Rm,
c) pewne minimum plastyczności aby w razie przekroczenia granicy sprężystości nie występowało kruche pękanie materiału,
d) duża wytrzymałość na zmęczenie ważna zwłaszcza dla sprężyn i resorów pojazdów mechanicznych. Należą tu stale o zawartości węgla ok. 0,5 do 0,7%. Podstawowym pierwiastkiem stopowym w tych stalach jest Si, który zasadniczo zwiększa Rs, Re i Rm, równocześnie niekorzystnie obniżając ich hartowność. Większą hartownością charakteryzują się stale sprężynowe manganowe lub stale z dodatkiem chromu, wanadu
f)stale na łożyska toczne
zaw. węgla 0.95-1.1%C. Dodatki stopowe : Chrom , mangan , krzem . Obróbka cieplna : hartownie w oleju z niskim odpuszczaniem ( ok. 180°C). Struktura martenzytowa z równomiernie rozłożonymi węglikami chromu

Stale stopowe narzędziowe.
Są to stale służące do wykonania narzędzi do kształtowania materiału ( zarówno obróbka skrawaniem , jak i przeróbka plastyczna) , oraz przyrządów pomiarowych . Stale te powinny posiadać wysoką twardość , dużą odporność na ścieranie , odpowiednią hartowność , oraz wytrzymałość na działanie wyższych temp. Stale narzędziowe dzielą się na :
- stale węglowe narzędziowe
- stale stopowe do pracy na zimno
- stale stopowe do pracy na gorąco
- stale szybkotnące

a)do pracy na zimno
Służą do wykonania narzędzi do obróbki materiałów nie nagrzanych, jednak zarówno materiał jak i narzędzie mogą ulec nagrzaniu podczas pracy. Stale te stosujemy gdy chcemy wykonać narzędzia o dużych przekrojach , wymagających większej hartowności , oraz kiedy zwiększona ścieralność narzędzia powoduje konieczność wystąpienia w strukturze odpornych na ścieranie wąglików stopowy.

b)do pracy na gorąco
Stale te przeznaczone są do pracy w szerokim i zmiennym zakresie temperatur od ponad 250°C dla niektórych narzędzi kuźniczych i dobrze chłodzonych noży do cięcia na gorąco aż do 600-700°C dla pewnych części oprzyrządowania pras do wyciskania i form do odlewania pod ciśnieniem. Ze względu na większą plastyczność materiału obrabianego w podwyższonych temperaturach stale narzędziowe do pracy na gorąco nie muszą odznaczać się tak dużą twardością i odpornością na ścieranie, jak stale do pracy na zimno. Powinny natomiast zachowywać wysokie własności mechaniczne w podwyższonych temperaturach, a ze względu na duże niekiedy rozmiary elementów z nich wykonywanych powinny mieć dużą hartowność.

c)tale szybkotnące
Podstawową cechą stali szybkotnących jest zdolność zachowania twardości i odporności na ścieranie przy temperaturach dochodzących do 600-650°C. Własność tę nadaje stalom szybkotnącym twarda i nie mięknąca pod wpływem odpuszczania osnowa, w której rozmieszczone są twarde wągliki. Powyższą strukturę uzyskuje się w drodze obróbki cieplnej stali o odpowiednim składzie chemicznym. Do stali szybkotnących zalicza się: Stal Wolframowa SW18, Stale o podwyższonej zawartości węgla: SW12C i SKC, Stale wolframowo-molibdenowe: SW7M, SK5M i SK8M, Stale o najwyższej wydajności z podwyższoną zawartością wanadu: SK5V i SK10V

Podział stali stopowych specjalnych.
Stale stopowe specjalne dzielą się na :
- stale odporne na ścieranie
- stale nierdzewne i kwasoodporne
- stale żaroodporne i żarowytrzymałe
- stale o dużej odporności elektrycznej
- stale o szczególnych własnościach magnetycznych

Stal odporna na ścierania.
Przedstawicielem tej grupy stali jest austenityczna stal manganowa 11G12 zwana stalą Hadfielda. Zawiera ona od 1 do 1,3% C i od 11 do 14% Mn (stosunek zawartości węgla do manganu jest jak 1 : 10) oraz od 0,30 do 0,50% Si. Charakterystyczną cechą tej stali jest duża zdolność do umacniania się pod wpływem przeróbki plastycznej na zimno (zgniot), z czym wiąże się jej duża odporność na ścieranie ale tylko wtedy gdy równocześnie występuje tzw. tarcie dynamiczne czyli gdy tarciu towarzyszy silny docisk.

Stale odporne korozje i kwasoodporne.
Pod względem składu chem. Stale te dzielą się na : stale chromowe, chromowo- niklowe, oraz chromowo-niklowo-krzemowe.
Stale chromowe dzielą się na 3 grupy :
- Stale o zawartości chromu 12-14% i do 0,45 %C. Struktura tych stali zależy od zawartości węgla , przy małej zawartości węgla będą miały str. martenzytyczną .Obróbka cieplna tych stali polega na hartowaniu w 950°-1000°C z następnym odpuszczaniem 600°-700°C.
- Stale o zaw. chromu 16-18 % i ok. 0.1%C mają strukturę ferrytyczną lub ferrytyczno- martenzytyczną
- Stale o zaw. chromu 25-28% posiadają str. ferrytyczną
Stale chromowo-niklowe zawierają 18-25% chromu i 8-20 % niklu . Mają strukturę austenityczną . Stosowane są w budowie aparatury chem. na części maszyn i aparatury przem. spożywczym. Stale te mają skłonność do korozji między krystalicznej.
Stale chromowo-niklowo-krzemowe posiadają str. austenityczną . Stosowane są w przemyśle mleczarskim oraz na przedmioty gospodarstwa domowego.